Dấu hiệu ngừng phát triển chiều cao ở nam và nữ có thể nhận biết qua việc trẻ không tăng chiều cao trong thời gian dài. Hãy cùng Dinh dưỡng Nutrihome tìm hiểu và khám phá những thông tin liên quan về dấu hiệu ngừng phát triển chiều cao ở nam và nữ cũng như cách cải thiện phát triển chiều cao thông qua bài viết này.

Độ tuổi xuất hiện dấu hiệu ngừng phát triển chiều cao ở nam và nữ là bao nhiêu?

Trong quá trình lớn lên, chiều cao trải qua sự thay đổi đáng kể. Tuy nhiên, tại một thời điểm nhất định, nó sẽ chính thức "dừng lại". Bất kể chế độ ăn uống như thế nào hoặc sử dụng những sản phẩm hỗ trợ tốt nhất ra sao thì chiều cao cũng không thể tăng thêm sau một độ tuổi nhất định.

Nguyên nhân của việc này liên quan đến phần sụn tăng trưởng ở các đầu xương của chúng ta. Phần sụn này được sản sinh để giúp xương dài ra và chiều cao tăng lên, nhưng sau một thời gian, nó sẽ khoáng hóa và cứng lại, không còn tăng trưởng nữa.

Tuy nhiên, không phải tất cả đều có cùng một thời điểm ngừng phát triển chiều cao. Có sự biến đổi cá nhân và di truyền trong quá trình này. Vì vậy có thể có những trường hợp ngừng phát triển chiều cao sớm hơn hoặc muộn hơn so với trung bình.

Vậy, độ tuổi xuất hiện dấu hiệu ngừng phát triển ở nam và nữ là bao nhiêu?

1. Tuổi ngừng phát triển chiều cao ở nam

Thời điểm ngừng phát triển chiều cao ở nam giới thường xảy ra sau khi hoàn thành giai đoạn dậy thì, tuy nhiên, thời điểm cụ thể có thể khác nhau cho mỗi người. Theo Tiến sĩ, Bác sĩ Trương Hồng Sơn - Viện trưởng Viện Y học Việt Nam, về mặt khoa học, nam giới thường có dấu hiệu ngừng phát triển chiều cao vào năm 20 tuổi.

2. Tuổi ngừng phát triển chiều cao ở nữ

Theo nghiên cứu khoa học, trung bình, nữ giới thường xuất hiện dấu hiệu ngừng phát triển chiều cao sau khi hoàn thành giai đoạn dậy thì, khoảng từ 15 đến 17 tuổi. Tốc độ tăng trưởng chiều cao giảm dần và sau đó không có sự thay đổi đáng kể trong chiều cao vào năm 18 tuổi.

Nguyên nhân xuất hiện các dấu hiệu ngừng phát triển chiều cao cần lưu ý 

Ngừng phát triển chiều cao có thể do một số yếu tố chủ yếu sau đây:

1. Dậy thì sớm

Khi bước vào giai đoạn dậy thì, sự phát triển chiều cao của trẻ diễn ra với tốc độ nhanh chóng nhờ hormon kích thích dậy thì. Trong thời kỳ này, các cơ xương được kích hoạt để phát triển. Mỗi năm, trẻ có thể tăng thêm từ 6 đến 8cm chiều cao.

Sau đó, quá trình phát triển chiều cao sẽ chậm lại khi hai đầu của ống xương khép kín, đồng nghĩa với việc trẻ không còn tiếp tục tăng chiều cao. Ban đầu, trẻ có thể có thể có thân hình vượt trội, cao hơn so với bạn bè cùng tuổi.

Điều đó có nghĩa là, khi trẻ dậy thì sớm, quá trình phát triển xương và tăng trưởng của trẻ cũng sẽ kết thúc sớm hơn. Vì vậy, khi trưởng thành, trẻ dậy thì sớm thường có chiều cao thấp hơn so với trẻ dậy thì đúng tuổi.

2. Chế độ dinh dưỡng chưa hợp lý

Việc không tuân thủ chế độ ăn uống khoa học có thể gây mất cân bằng dinh dưỡng, rối loạn tiêu hóa và ảnh hưởng đến sự phát triển chiều cao của cơ thể. Việc tiêu thụ quá nhiều thức ăn nhanh, soda, thực phẩm giàu đường, chất béo và tinh bột có thể ức chế khả năng tăng chiều cao của trẻ.

Các dưỡng chất quan trọng như canxi, protein, sắt, kẽm, vitamin D, A và carbohydrate đóng vai trò quan trọng trong quá trình phát triển của trẻ. Khi bất kỳ chất dinh dưỡng nào bị thiếu hoặc tiêu thụ không đủ, tốc độ phát triển có thể giảm sút. Theo Thạc sĩ, Bác sĩ Nguyễn Anh Duy Tùng - Trợ lý Giám đốc Y khoa, việc điều chỉnh chế độ dinh dưỡng kịp thời có thể giúp trẻ khôi phục lại tốc độ tăng trưởng. Tuy nhiên, nếu trẻ bị suy dinh dưỡng mãn tính, có thể gây hiện tượng còi cọc ở trẻ.

3. Rối loạn giấc ngủ

Nếu thiếu ngủ thường xuyên, hormone tăng trưởng (GH) sẽ bị ức chế. Sự phát triển chiều cao phụ thuộc vào việc sản sinh hormone tăng trưởng (GH). Hormone này được giải phóng suốt ngày, nhưng nhiều nhất là vào ban đêm khi ngủ sâu. Theo nghiên cứu cho thấy, khoảng thời gian từ 23h đến 01h sáng là thời điểm vàng để hormone GH tiết ra nhiều nhất. Do đó, việc ngủ đúng giờ trước 22h tối là quan trọng để phát triển chiều cao, vì bỏ qua thời gian này sẽ làm giảm hàm lượng GH và ảnh hưởng đến quá trình phát triển chiều cao.

Các nhà khoa học ở Hoa Kỳ chỉ ra rằng 90% sự phát triển của xương diễn ra trong thời gian nghỉ ngơi và ngủ. Trong giai đoạn này, hệ xương không còn chịu áp lực từ trọng lượng cơ thể, làm tăng khả năng gia tăng chiều dài của các khớp sụn và xương tốt hơn. Do đó, nếu chất lượng giấc ngủ mỗi đêm không tốt, quá trình phát triển của hệ xương sẽ bị cản trở, dẫn đến việc khó có thể đạt được chiều cao ấn tượng.

4. Lười vận động

Ít vận động và thiếu thời gian dành cho việc tập luyện và tham gia các hoạt động thể thao là một nguyên nhân quan trọng ảnh hưởng đến quá trình phát triển chiều cao. Các môn thể thao như đạp xe, đi bộ, bơi lội, bóng rổ, cầu lông... đều có khả năng thúc đẩy sự phát triển chiều cao đáng kể.

Do đó, nếu không có thói quen vận động, đó sẽ là một thói quen xấu và có tác động không tốt đến chiều cao. Bởi vì, khi tham gia các hoạt động thể thao, cơ quan trong cơ thể hoạt động tốt hơn, giúp tăng khả năng hấp thụ dưỡng chất một cách hiệu quả.

5. Thiếu hụt canxi

Canxi là một khoáng chất không thể thiếu trong quá trình tự nhiên của sự phát triển chiều cao. Canxi đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành và bảo vệ sự cứng và chắc khỏe của xương.

Nếu cơ thể thiếu hụt canxi, quá trình tạo xương mới sẽ gặp khó khăn và dẫn đến các vấn đề như xương yếu, nhỏ, biến dạng và kết quả là chiều cao kém phát triển.

6. Rối loạn nội tiết tố và chuyển hoá

Dưới sự điều chỉnh của gen và nội tiết tố, chiều cao của một người có thể bị ảnh hưởng một cách đáng kể. Nếu thiếu nội tiết tố hoặc hệ thống nội tiết hoạt động không hiệu quả, có thể dẫn đến các vấn đề như rối loạn quá trình trao đổi chất, chậm phát triển, chậm dậy thì và tất nhiên, điều này cũng ảnh hưởng trực tiếp đến chiều cao.

Dấu hiệu ngừng phát triển chiều cao ở nam và nữ là gì?

Mặc dù cả nam giới và nữ giới đều trải qua sự hoàn thiện của cơ thể và phát triển chiều cao. Tuy nhiên, dấu hiệu ngừng phát triển chiều cao giữa nam và nữ có sự khác biệt đáng kể. Cụ thể như sau:

1. Dấu hiệu ngừng phát triển chiều cao ở nam

- Bộ phận sinh dục phát triển với kích thước tương tự như người trưởng thành.

- Lông mu phát triển và xuất hiện ở khu vực dương vật và đùi.

- Lông trên tay, chân cùng râu ở khu vực mép và hàm phát triển đầy đủ.

2. Dấu hiệu ngừng phát triển chiều cao ở nữ

- Ngực phát triển hoàn thiện.

- Các tuyến lông phát triển hoàn thiện và đầy đủ.

- Cơ quan sinh dục phát triển đầy đủ và hông, đùi, và mông đạt kích thước tương tự như người trưởng thành.

Làm sao để biết còn có thể phát triển chiều cao thêm hay không?

Để nhận biết chiều cao còn phát triển hay không, có thể dựa vào một số dấu hiệu dưới đây:

1. Xác định dấu hiệu ngừng phát triển chiều cao dựa vào độ tuổi

Quá trình phát triển chiều cao diễn ra liên tục từ khi sinh ra cho đến khi kết thúc giai đoạn dậy thì. Thông thường, nữ giới bắt đầu giai đoạn dậy thì từ khoảng 8-13 tuổi và kết thúc trong khoảng 15-17 tuổi. Trong khi đó, nam giới thường dậy thì muộn hơn, bắt đầu từ khoảng 9-14 tuổi và kết thúc trong khoảng 16-18 tuổi.

Sau khi kết thúc giai đoạn dậy thì, chiều cao có thể tiếp tục tăng lên trong khoảng 2-3 năm do sụn tăng trưởng chưa đóng lại hoàn toàn, tuy nhiên, tốc độ tăng trưởng trong giai đoạn này rất chậm.

Mặc dù một số trường hợp có thể tăng chiều cao đến năm 22 tuổi, đặc biệt ở những người dậy thì muộn. Tuy nhiên, hầu hết, từ 20 tuổi trở đi, chiều cao gần như không còn tăng thêm. Dựa vào độ tuổi và khả năng tăng trưởng đã được nghiên cứu, có thể tự đánh giá tình trạng thể chất và quyết định xem có nên áp dụng các phương pháp cải thiện chiều cao hay không.

2. Theo dõi sự phát triển của cơ thể mỗi ngày

Bằng cách quan sát sự thay đổi trong cơ thể và nhận ra các dấu hiệu, có thể nhận biết chiều cao ngừng phát triển. Những dấu hiệu này bao gồm: sự ổn định của các đặc điểm sinh lý, không thay đổi kích thước giày, và không có sự tăng trưởng chiều cao trong khoảng 6 tháng đến 1 năm. Khi các dấu hiệu này xuất hiện, điều đó cho biết rằng chiều cao đã chính thức ngừng phát triển.

3. Kiểm tra y tế

Để xác định chính xác còn có thể tiếp tục tăng chiều cao hay không, phương pháp tốt nhất là đến một cơ sở y tế để thực hiện chụp X-quang xương chân. Trên hình ảnh chụp X-quang, sẽ thấy một khe hở nhỏ nằm giữa hai đầu xương dài trong giai đoạn phát triển chiều cao. Đó là vị trí của sụn tăng trưởng, và sự hiện diện của khe hở này cho thấy sụn đang tiếp tục tạo ra và dần chuyển hóa thành xương, góp phần kéo dài xương và tăng chiều cao. Bác sĩ sẽ đánh giá tình trạng sụn tăng trưởng và xác định liệu còn tiềm năng tăng thêm chiều cao hay không.

Cách cải thiện chiều cao ở nam và nữ đơn giản mà hiệu quả nhất

Ngay sau khi có dấu hiệu ngừng phát triển chiều cao, có thể chú ý cải thiện chiều cao một cách hiệu quả bằng cách thực hiện các việc làm sau đây:

1. Xây dựng chế độ dinh dưỡng khoa học

- Đảm bảo cung cấp cho cơ thể một chế độ ăn đầy đủ dinh dưỡng với các nhóm chất quan trọng để nuôi dưỡng xương. Để đảm bảo đáp ứng yêu cầu dinh dưỡng cho cơ thể để đạt được chiều cao cao hơn, cần xây dựng thực đơn với các chất dinh dưỡng như canxi, collagen loại 2, vitamin D, vitamin K, và các khoáng chất như phốt pho, magie, kali, sắt, kẽm... Ngoài ra, có một số thực phẩm có lợi cho sức khỏe cần được bổ sung như cá, hải sản, rau bina, cải xoăn, bông cải xanh, trứng, thịt gà, sữa chua, bơ, phô mai...

- Nên hạn chế việc tiêu thụ các loại thực phẩm không tốt cho sức khỏe như bánh ngọt, thực phẩm có nồng độ đường cao, chất béo chuyển hóa và chất béo bão hòa...

- Hãy duy trì thói quen ăn uống lành mạnh và đảm bảo ăn đủ ba bữa chính và hai bữa phụ hàng ngày để cung cấp liên tục các chất dinh dưỡng cho cơ thể để có thể đạt được chiều cao tối đa như mong muốn.

2. Vận động và rèn luyện thể dục thể thao thường xuyên

Việc thực hiện thường xuyên các hoạt động thể dục và thể thao không chỉ có lợi cho sức khỏe tổng thể mà còn khuyến khích phát triển xương.

Khi thực hiện các bài tập vận động, cơ thể sẽ tiết ra một lượng hormone tăng trưởng lớn hơn. Đồng thời, việc kéo giãn và làm chắc cơ bắp thông qua các bài tập sẽ giữ cho xương khỏe mạnh và duy trì sự linh hoạt của các khớp xương.

Tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe và sở thích cá nhân, có thể lựa chọn các hình thức tập luyện phù hợp như đu xà đơn, yoga, chạy bộ, nhảy dây, bơi lội, cầu lông, bóng rổ, bóng chuyền…

Xem thêm: 24 bài tập tăng chiều cao hiệu quả tại nhà cho cả nam và nữ

3. Ngủ đủ giấc

Thời gian ngủ đóng vai trò quan trọng trong quá trình tăng trưởng chiều cao. Khi chìm vào giấc ngủ, tế bào và tủy cùng các hormone tăng trưởng sẽ phát triển mạnh mẽ, góp phần tăng chiều cao đáng kể.

Vì vậy, việc ngủ ít nhất 8 tiếng mỗi ngày là điều kiện cần thiết để tăng chiều cao. Tuy nhiên, cần nhớ rằng nên ngủ vào ban đêm (đặc biệt là từ 21h đến 5-6h sáng) thay vì thức khuya rồi ngủ vào lúc gần sáng tới chiều, vì hormone tăng trưởng chiều cao chủ yếu phát triển trong thời gian nghỉ ngơi và thư giãn vào ban đêm. Vì vậy, hạn chế việc thức khuya chơi game, lướt Facebook, lướt web,... để tránh ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ.

Ngoài việc đảm bảo thời gian ngủ đủ 8 tiếng, cần chú ý đến giường ngủ. Giường phải thoải mái để hỗ trợ kéo giãn cột sống và các khớp dưới, từ đó giúp giấc ngủ chất lượng, tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển chiều cao.

4. Tắm nắng mỗi ngày

Tắm nắng không chỉ có tác dụng chăm sóc sức khỏe và ngăn ngừa bệnh tật, mà còn được xem là một phương pháp hiệu quả để tăng chiều cao.

Khi da tiếp xúc với tia UVB trong ánh nắng mặt trời, cơ chế tự tổng hợp vitamin D trong cơ thể được kích hoạt. Vitamin D là một yếu tố quan trọng để cơ thể hấp thụ và chuyển hóa canxi, đồng thời vận chuyển canxi đến xương. Nhờ vào đó, xương trở nên chắc khỏe và chiều dài xương tăng nhanh chóng.

Do đó, tắm nắng có thể coi là một phương pháp bổ sung vitamin D cho cơ thể, giúp tăng cường sự phát triển của hệ xương và tăng chiều cao một cách tối đa.

Tuy nhiên, cần phải lưu ý tắm nắng như thế nào là đúng cách và vào thời gian nào là thích hợp để có thể khiến cơ thể hấp thu vitamin D một cách tốt nhất và không có hại cho da.

5. Lựa chọn thực phẩm chức năng an toàn và hiệu quả cho phát triển chiều cao

Thực phẩm bổ sung hỗ trợ tăng chiều cao, còn được gọi là thực phẩm chức năng hoặc thực phẩm bảo vệ sức khỏe, chứa các thành phần dinh dưỡng có lợi cho hệ xương và chiều cao. Việc sử dụng thực phẩm bổ sung giúp cung cấp dinh dưỡng cho cơ thể, tăng trưởng chiều cao một cách hiệu quả và bảo vệ sức khỏe.

Khi lựa chọn sản phẩm bổ sung, nên chọn những sản phẩm chứa các dưỡng chất quan trọng như canxi, collagen type II, vitamin D, magie... được chế tạo bằng công nghệ hiện đại để cơ thể hấp thụ dễ dàng. Các dưỡng chất này tập trung vào hệ xương và giúp tối đa hóa tăng trưởng chiều cao.

Để đảm bảo an toàn, hãy lựa chọn các sản phẩm được sản xuất và phân phối bởi các đơn vị uy tín trong và ngoài nước. 

Tuy nhiên, bác sĩ khuyên rằng chỉ cần tuân thủ chế độ ăn uống đúng cách, cung cấp đủ chất dinh dưỡng, không cần sử dụng thuốc hoặc bất kỳ loại thực phẩm chức năng nào để kích thích sự phát triển chiều cao của trẻ.

Lạm dụng hoặc sử dụng sai cách các loại thực phẩm chức năng để tăng chiều cao có thể gây hại cho sức khỏe của trẻ. Sử dụng quá mức các loại thuốc hoặc thực phẩm chức năng này có thể dẫn đến dư thừa dưỡng chất. Việc có quá nhiều canxi và vitamin D có thể ức chế hấp thu các loại vitamin và khoáng chất khác.

Vì vây, để tránh những tác động tiêu cực đến sức khỏe và sự phát triển của trẻ, không nên tự ý sử dụng bất kỳ loại thực phẩm chức năng nào mà chưa được tư vấn từ bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng.

Sau khi các dấu hiệu ngừng phát triển chiều cao ở nam và nữ xuất hiện, chiều cao thường có xu hướng tăng trưởng chậm hoặc không phát triển. Do đó, thay vì tập trung quá nhiều vào các dấu hiệu này, quan trọng hơn là tập trung vào cách xây dựng một chế độ ăn dinh dưỡng hợp lý, rèn luyện thể dục thể thao đều đặn và đảm bảo giấc ngủ đủ. Tuy việc ngừng phát triển chiều cao là một quá trình tự nhiên, nhưng việc thực hiện các biện pháp trên có thể giúp tăng thêm cơ hội cải thiện chiều cao. Tham khảo thêm các bài viết hữu ích tại Nutrihome để có thể đạt được chiều cao mong muốn trong tương lai.